SILAHLAR + 18

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 İngilizce - Türkçe Silah Terimleri Sözlüğü

A
Accuracy: İsabet hassasiyeti
ACP (Automatic Colt Pistol): İlk olarak yarım otomatik Colt tabancalarında kullanıldığı için bu adı taşıyan özel fişek.
Action: Mekanizma
Adapter: Herhangi bir silahta daha küçük bir mermi atılmasını sağlayan parça(lar).
Adjustable Choke: Yivsiz av tüfekleri için ayarlanabilir şok
Adjustable Sights: Ayarlanabilir gez ve/veya arpacık (nişangah tertibatı)
Aim: Nişan – Nişan almak
Airgun: Havalı silahı - Sıkıştırılmış hava ile çalışan silah.
Ammunition: Cephane
Anvil: Örs - Kapsül içi ateşleme destek pimi.
Aperture: Diopter nişangahların nişan alma deliği.
Aperture Sight: Diopter nişangah.
Autoloading: Barut gazı tazyiği veya geri tepme ile boş kovanı dışarı atıp dolu fişeği namluya süren silah (Yarım otomatik silah).
Automatic: Yukarıdakine ilaveten ateşlemenin de kendi kendine olması (tam otomatik silah- makinalı silah)
Automatic Safety: Otomatik emniyet - Kubuz açılıp kapandığında kendiliğinden emniyete geçen düzenek.

B
Balance Point: Silahın denge noktası – Ağırlık merkezi.
Ball: Misket – Eskiden dolma silahlarda
kullanılan küresel çekirdek.
Ball Ammunition: Askeri maksatla veya nişan için imal edilmiş, avda kullanılması uygun olmayan, dibi hariç tamamen sert bir metalle kaplı mermi çekirdeği.
Barrel: Namlu
Barrel Band: Gerdane
Barrel Channel: Kundakta namlunun içinde bulunduğu kanal.
Base Wad: Av fişeği dip tapası – Kapsülün bulunduğu bölüm.
BB: Takriben 4 mm çapında bizde 0/2 olarak tanınan saçmaya yakın boyutta bir saçma – Bir tür havalı silah cephanesi.
Bead: Küre şekilli arpacık.
Beavertail: Geniş el kundağı.
Big Bore: Büyük Çap – Genelde, 7.62 mm den büyük tüfek ve 9 mm den büyük tabanca çapları.
Bipod: Özellikle yivli tüfeklerde kullanılan ikili istinat ayağı.
Blackpowder: Karabarut.
Blade Sight: Yaprak arpacık.
Blank: Kurusıkı – Sadece gürültü çıkartmak için doldurulmuş fişek.
Bluing: Meneviş – Kimyasal şekilde silaha renk verme.
Bolt: Sürgü
Bolt Action: Sürgülü (Mavzer tipi) mekanizma.
Bolt Handle: Sürgü kolu.
Bolt Release: Sürgünün mekanizmadan sökülmesini sağlayan mandal.
Bore: Namlunun içi – Silah veya fişek tipine göre yivli veya yivsiz olabilir.
Bore Diameter: Namlu çapı – Yivli silahlarda, yiv çekilmeden önceki yani setler arası çap.
Boxlock: Yarım çakmaklı kırma silah baskülü.
Box Magazine: Kasa - Kutu şarjör.
Brass: Pirinç/sarı/metal kovan
Breech: Namlunun, genelde fişek yatağının da bulunduğu, arka ucu.
Breech Bolt: Namlunun arkasını
kapatan sürgü tertibatı.
Breech Loader: Arkadan dolan (ağızdan dolma olmayan) silah.
Brush Load: Saçmaların kısa mesafede dağılmasını sağlayan fişek (Dispersan).
Buckshot: Şevrotin – İri Saçma.
Bullet: Mermi çekirdeği.
Bullet Energy: Çekirdek enerjisi.
Bullet Jacket: Mermi gömleği – Bakır, bronz, yumuşak çelik veya diğer metallerden yapılan ve kurşun nüveyı örten çekirdek kılıfı.
Bullseye: Hedefin merkez dairesi.
Butt: Dipçik – Kabza
Butt Plate: Dipçiğin dibine takılan metal, plastik vb., tabla.

C
Caliber: Kalibre – Çap.
Caplock: Kapsüllü çakmak
Carbine: Karabina – Namlusu 55 cm den kısa yivli tüfek (Süvari Flintası gibi)
Cartridge: Fişek – Silaha doldurulan bir atımlık mükemmel cephane kapsül, kovan, barut, tapa, saçma, mermi vb.nin komple halı)
Case: Kovan – Metal plastik, kağıt vb.den mamul olup diğer fişek öğelerini bir arada tutan ve bunların silahta kullanımı sağlayan muhafaza.
Centerfire: Merkezi vuruşlu ateşleme.
Chamber: Fişek yatağı.
Chamber Pressure: Silahın tasarımına esas olan, ateşleme sırasındaki fişek yatağı tazyiği.
Charge: Şarj – Fişeğe konan barut miktarı.
Checkering: Silah kabza ve elkundaklarında bulunan ve kaymayı önleyen tırtıl.
Cheekpiece: Tüfek kundaklarında yanağa destekleyecek şekilde yapılmış veya eklenmiş kısım.
Choke: Şok – Yivsiz av tüfeği namlularının uç tarafında saçmaların dağılmasını ayarlamak
için yapılmış veya takılmış konik kısım
Choke Tube: Namlu ucuna vidalanarak takılan değişebilir şok.
Clay Bird/Pidgeon: Saçma tüfeği atışlarında kullanılan uçan hedef – Plaka – Tabak
Cleaning Rod: Namlu temizleme harbisi.
Cleaning Kit: Temizleme takımı.
Clip: Çıkarılabilen/Değiştirilebilen kutu şarjör.
Cock: Horoz – Horozu veya ateşleme iğnesini kurmak
Cocking Handle: Kurma kolu.
Cocking Indicator: Silahın kurulu / atışa hazır olduğunu gösteren düzenek
Combination Gun: Aynı kubuz üzerinde birden fazla kalibrede, yivli ve/veya yivsiz namluları olan çok maksatlı silah (Örneğin; “Drilling” tüfek)
Cone: Fişek yatağı çapından namlu çapına geçiş konisi.
Corrosion: Karınca – pas.
Crimp: Kovan ağızının mermi çekirdeği veya saçmaları tutması için kıvrılması.
Crosshair: Tüfek dürbünleri içinde görülen nişan çaprazı.
Cylinder: Toplu tabancaların “top”u (Genelde 5 veya 6 fişek yatağı olup bu sayı daha az veya daha çok da olabilir).
Cylinder Choke: Şoksuz, hiç daralmayan namlu ucu.

D
Damascus Barrel: Sarma namlu (Dumansız barutlu av fişekleri ile asla kullanılmamalıdır).
Double Action: Çift hareketli - Sağmal tetik (Tabancalarda, tetiğin çekilmesi ile horozun kurulup düştüğü düzenek) .
Double-Barrel: Çift namlulu.
Double-Trigger: Çift tetik.
Doubling: Çift namlulu silahlarda ikinci namlunun birinci namlunun patlaması ile istek dışı patlaması.
Drilling: Üç namlulu kırma tüfek (Genelde 2 yivsiz 1 yivli namlu bulunur).

E
Ear Protectors: Koruyucu kulaklık (patlama sesine karşı).
Ejector: Ecektör.
Elevation: İrtifa (Vuruş noktasının yukarı-aşağı ayarlanması)
English Stock: İngiliz kundak tabir edilen kabza çıkıntısı olmayan kundak.
Expanding Bullet: Avda kullanılan, doku içinde genişleyen çekirdek.
Extractor: Kovan çekme tırnağı.
Extra-Full Choke: Tam (4/4) şoktan daha toplu saçma atan şok.
Eye Relief: Tüfek dürbünü ile göz arasındaki mesafe. Çok tepen tüfeklerde dürbünün göz veya alına çarpmaması için oldukça önemlidir.

F
Feed Mechanism: Hazneden yatağa fişeği taşıyan düzenek.
Feet Per Second (fps): Fit(ayak)/Saniye (Amerikan ve İngiliz terminolojisinde) olarak mermi hızını gösteren birim (Metrik sistemde m/s veya mps veya metre/saniye).
Field-of-View: Görüş alanı.
Finish: Silahın metal ve ahşap aksamının rengi/cilası/boyası.
Firearm: Ateşli silah.
Firing Mechanism: Ateşleme tertibatı.
Firing Pin: Ateşleme iğnesi/pimi.
Fixed Sights: Ayarlama tertibatı olmayan nişangah.
Flintlock: Çakmak taşlı ateşleme tertibatı.
Forcing Cone: Fişek yatağı çapından namlu çapına geçiş konisi.
Forend: El kundağı.
Fore Sight: Arpacık.
Fouling: Namlu içinde kalan barut, kurşun, vb. kalıntıları.
Frame: Tabancalarda kubuz.
Free Pistol: Bir tür müsabaka tabancası.
Free Rifle: Bir tür müsabaka tüfeği.
Front Sight: Arpacık
Full Choke: Tam (4/4) şok.

G
Gas Operated: Patlayan fişek gazı tazyiği ile çalışan yarım veya tam otomatik silah.
Gauge: Türkçe’de numara veya çap olarak tabir edilen yivsiz av tüfeği namlu çapı.
Grain: 0.0648 gr.lik ağırlık birimi.
Grip: Silahın tetik eliyle tutulan kısmı.
Grip Safety: Silahın ateşlenebilmesi için tetik eliyle sıkılaması gereken ek emniyet tertibatı.
Grooves: Yiv(ler).
Gun Case: Silah kılıfı.
Gun Powder: Barut.
Gun Stock: Silah kundağı.

H
Hammer: Horoz.
Hammer Block: Horozun iğneye veya fişeğe vurmasını önleyen aksam.
Hammerless: Horozsuz (yaylı iğneli) veya gizli horozlu.
Handgun: Genelde bir elle atılan silah (tabanca).
Handloading (Reloading): Fabrikasyon olmayan, elle veya basit makinalarla, fişek doldurma işlemi.
High Base/Brass: Metal kısmı yüksek olan av kovanı.
Hollow Point: Daha çabuk genişleme sağlamak için ucu delik olan mermi çekirdeği.
Holster: Tabanca kılıfı.
Hull: Atılmış veya boş kovan.

I
Ignition: Ateşleme.
Improved-Cylinder Choke: Çeyrek (1/4) şok.
Iron Sights: Gez ve arpacık (Mercek, lazer, vb. kullanmayan normal nişangah)

J
Jacket: Mermi gömleği – Bakır, bronz, yumuşak çelik veya diğer metallerden yapılan ve kurşun nüveyı örten çekirdek kılıfı.
Jam: Tutukluk, inkita.

L
Lands: Set(ler).
Lead: Önleme.
Length of Pull: (Ön) Tetikten dipçik taban ortasına kadar olan mesafe.
Lever: Kırma tüfek açma mandalı.
Lever Action: Levyeli (kovboy tüfeği benzeri) mekanizma.
Load: Dolu, sıkı.
Loading Press: Fişek doldurma makinası.
Lock: Çakmak, ateşleme tertibatı – kilit.
Lock Time: Mekanik gecikme (Atıcılıkta: Tettiğin çekilmesinden saçma /merminin nemluyu terk etmesi arasında geçen vakit; Silahçılık: Horoz ve/veya iğnenin tetikten kurtulması anından ateşleme iğnesinin kapsüle değmesi arasında geçen vakit.
Low Base/Brass: Metal kısmı alçak olan av kovanı.

M
Magazine: Şarjör.
Magazine Catch/Release: Şarjör kilidi.
Magazine Cut-Off/Disconnector: Şarjörü devreden çıkartıp silahın her atış için tek tek doldurulmasını sağlayan düzenek.
Magazine Plug: Yüksek kapasiteli şarjörleri yasal kapasiteye indiren parça.
Magnum: Benzer çaptakilerden daha fazla enerjili fişekler ve bunları atan silahlar.
Mainspring: Ana ateşleme yayı.
Mal********: Arıza.
Master Eye: Hakim göz.
Match: Yarışma.
Match Ammunition: Yarışma fişeği (Av veya askeri maksatlı fişeklere nazaran daha hassas hazırlanmış).
Matchlock: Fitilli çakmak.
Matte Finish: Mat/Parlamayan silah boyası.
Metallic Sights: Bkz. Iron Sights
Modified Choke: Yarım (1/2) şok.
Munition: Cephane, mühimmat.
Mushroom: Genişleyen mermilerin alması arzulanan mantar benzeri şekil.
Muzzle: Namlunun ön ucu.
Muzzle Energy: Mermi veya saçmanın namludan çıkış enerjisi.
Muzzle Velocity: Mermi veya saçmanın namludan çıkış hızı.
Muzzleloader: Ağızdan dolma silah.

N
Neck: Yivli silah kovanlarında çekirdeği kavrayan kısım; boyun.
Nose: Çekirdeğin ucu.

O
Open Sight: V veya U çentikli klasik gez.
Operating Handle: Çalıştırma kolu (Bkz. Bolt/Charging Handle)
Over/Under (O/U): Süperpose.

P
Parkerize: Genellikle askeri silahların metal aksamında kullanılan gri/yeşil bir boya.
Patch: Namlu temizleme bezi.
Pattern: Saçma grupmanı.
Peep Sight: Diopter gez.
Pellet: Av fişeklerinde veya havalı silahlarda kullanılan saçma veya çekirdek.
Percussion Lock: Bkz; caplock.
Pin: Bkz.; Firing Pin.
Pistol: Toplu/Revolver dışındaki tabancalar.
Pistol Grip: Tüfeklerde tabanca sapı benzeri kabza.
Plug: Bkz.; magazine plug.
Point of Aim: Nişan noktası.
Point of Impact: Vuruş noktası.
Point Shooting: Nokta atışı veya insiyaki atış.
Powder: Barut.
Powder Charge: Barut hakkı.
Powder Measure: Barut ölçeği.
Pressure: Tazyik.
Primer: Kapsül.
Primer Pocket: Kapsül yuvası.
Proof: Namlu ve/veya mekanizmaların sağlamlığını teyit için yapılan yüksek şarjlı deneme atışı.
Proof Load: Yukarıda anlatılan sınama işlemi için kullanılan yüksek şarjlı dolu.
Proof Mark: Yukarıda anlatılan sınama işleminin yapıldığını gösteren namlu ve mekanizmaya vurulan resmi işaret.
Pump-Action: Pompalı mekanizma.

R
Ramrod: Dolma silah harbisi.
Range: Menzil, erim – poligon.
Range Finder: Mesafe ölçer.
Rate of Twist: Yivli namlularda yiv hadvesi.
Receiver: Kubuz – Silah parçalarını bir arada tutan ana aksam.
Recoil: Geri Tepme.
Recoil Operated: Geri tepme gücüyle çalışan yarım veya tam otomatik silah.
Recoil Pad: Tapmeyi azaltmak için dipçik tabanına takılan kalın, yarı sert, esnek tabla.
Recoil Spring: Yarım ve tam otomatik silahların ana tepme yayı.
Reloading: Bkz.; Handloading.
Repeater: Mükerrer atışlı (her hangi bir tür şarjörden her atış arasında mekanizma elle çalıştırılarak doldurulan silahlar – Örnek: Mavzer tipi sürgü, pompa veya levye mekanizmalı silahlar).
Resizing: Orijinal boyutlara getirmek için haddeleme.
Rest: Destek, mesnet.
Reticle: Silah dürbünlerindeki nişangah işaretleri.
Revolver: Toplu tabanca.
Rib: Namlu üstü bandı.
Ricochet: Sekme.
Rifle: Yivli tüfek.
Rifled Slug: Yivsiz av tüfeğinde kullanılan üzeri yivli tek kurşun.
Rifling: Namlu içerisine çekirdeği kendi ekseninde döndürerek stabilize etmek için açılan yivler ve bunlar arasında oluşan setler.
Rifling Marks: Mermi çekirdeği üzerinde oluşan yiv-set izleri.
Rim: Tüm yivsiz av ve bazı yivli silah fişeklerinın tablasında bulunan çıkıntı.
Rimfire: Çevre vuruşlu ateşleme.
Rolled Crimp: Av fişeklerinde saçma üstü tapası kullanıldığında yapılan kıvırma şekli.
Round: Tek atım.

S
Safety: Emniyet.
Scattergun: Bkz.; Shotgun.
Scatter Load: Bkz.; Brush Load.
Scope: Silah nişan dürbünü.
Scope Bases/Mounts: Dürbün takılabilmesi için silaha bağlanan ayaklar.
Scope Rings: Silaha takılabilmesi için dürbüne takılan halkalar.
Selective Ejector: Çifte / Süperpoze silahlarda sadece atılmış kovanı dışarı atan düzenek.
Selector: Çifte/Süperpoze silahlarda ilk atılacak namluyu seçme tertibatı.
Semi-automatic/Self Loader: Yarım otomatik silah.
Shell: Yivsiz av tüfeği fişeği.
Shooting Glasses: Atış gözlüğü.
Shot: Saçma.
Shotgun: Yivsiz av tüfeği
Shot Pattern: Bkz.; Pattern.
Shotshell: Bkz.; Shell.
Side-by-Side: Yan yana namlulu (klasik) çifte.
Sight: Nişangah.
Sighting-In: Sıfırlama.
Single Action: Tek hareketli – Her atış için horozun elle kurulmasını gerektiren düzenek
Single Selective Trigger: Namlu tercihli tek tetik.
Single Shot: Tek atışlı silah.
Single Trigger: Birden fazla namluyu hep aynı sırayla ateşleyen tek tetikli düzenek.
Slide Action: Bkz.; Pump Action.
Sling: Kayış.
Sling Swivel: Kayış halkası
Slug: Bkz., Rifled Slug.
Slug Gun: Tek kurşun atmak için özel yivsiz av tüfeği.
Small Bore: Küçük çap – Genelde 6.35 mm den küçük çaplı yivili av tüfeklerine ve genellikle .22 çap (5.6mm) çevre vuruşlu nişan tüfeklerine verilen isim.
Smokeless Powder: Dumansız barut.
Smoothbore: Bkz.; Shotgun.
Snap Cap: Boşa tetik düşürürken silahı koruyacak şekilde yapılmış özel fişek.
Snap Shooting: Bkz.; Point Shooting.
Spin: Yiv ve setin mermi çekirdeğine verdiği ekseni etrafında dönme hareketi.
Spreader Load: Bkz.; Brush Load.
Star Crimp: Yivsiz av fişek ağızlarının yıldız şeklinde kapatılması.
Steel Shot: Çelik saçma.
Stock: Kundak.
Superposed: Süperpose.
Sustained Lead: Korunan/Muhafaza edilen önleme tekniği.
Swing Through Lead: Süpürme önleme tekniği.
Swivel: Bkz.; Sling swivel.

T
Takedown: Namlu ve mekanizma-kundak kısımları taşıma kolaylığı için ayrılabilen tüfek.
Target: Hedef.
Telescopic Sight: Bkz.; Scope.
Thumb Safety: Baş parmakla çalıştırılan emniyet mandalı.
Top Lever: Bkz.; Lever.
Trajectory: Merminin namluyu terk ettikten sonra takip ettiği yol.
Trigger: Tetik.
Trigger Guard: Tetik köprüsü.
Tubular Magazine: Bazı tüfeklerde kullanılan boru şarjör.
Twist (Rate of): Çekirdek dönme hızını tayin eden yiv hadve boyu.

V
Variable Choke: Bkz.; Adjustable choke.
Variable Scope: Büyütme gücü değiştirilebilen dürbün.
Velocity: Sürat.
Ventilated Rib: Özel ayaklar üzerinde namlu dan yükseltilmiş bant.

W
Wad: Tapa.
Wadcutter: Tabanca atışlarında hedefi temiz delecek şekilde imal edilmiş özel çekirdek.
Wheellock: Çarklı çakmak.
Wind Deflection/Drift: Rüzgar etkisiyle çekirdeğin yatay kayması. Menzil kısalığı sebebiyle yivsiz av tüfeklerinde dikkate alınmaz.
Windage: Nişan ve vuruş noktaları arasındaki yatay farkı ortadan kaldırmak için yapılan
nişangah ayarı.

X
X-Ring: Yivli silah yarışma